به مناسبت یکصدمین سالروز شهادت دکتر حشمت
۲۱ اردیبهشت سالروز شهادت دکتر حشمت
بیست و یکم اردیبهشت سالروز شهادت دکتر ابراهیم حشمت طالقانی معروف به حشمت الاطبا دومین چهره سیاسی قیام جنگل است.
هنگامی که روسها در سال 1286 شمسی به خاک ایران تجاوز کرده و به شهرهای انزلی و رشت هجوم آوردند، «جمعیت اتحاد اسلام» که دکتر حشمت از اعضای فعال آن بود، به مقابله و مبارزه با روسها پرداخت و گروههای مختلفی را به نقاط مختلف گیلان اعزام داشت. هنگامی که قلمرو حکومت جنگلی ها گسترش یافت، دکتر حشمت به فرماندهی قوای لشگری و کشوری «نهضت جنگل» در شرق گیلان منصوب شد و به تأسیس مدارس و احداث راه های روستایی و ایجاد نهری از شعبه اصلی سفیدرود که اینک به نام و یادش «حشمت رود» خوانده می شود، اقدام کرد.
دکتر ابراهیم حشمت از سران نهضت جنگل بود، پس از تسلیم شدن حاج احمد کسمائی به قزاقان وحمله قوای دولتی به فرماندهی ایوب خان میرپنج و بمباران مواضع جنگلیها توسط هواپیماهای انگلیسی میرزا کوچک خان ناچار میشود به شرق گیلان و لاهیجان حرکت کند. وقتی میرزا به لاهیجان رسید، دکتر حشمت با نفراتش به او پیوست. اما همه جا قوای دولتی در تعقیب شان بودند. عاقبت دکتر حشمت و نیروهایش در قلعه گردن تنکابن محصور می شوند، فرمانده قزاقها به فکر خدعهای برای بیرون آمدن دکتر حشمت از قلعه می افتد و به او پیشنهاد متارکه داده و حتی امان نامه ای در پشت قرآن نوشته و برای او می فرستد.
اوضاع بر جنگلی ها آن چنان سخت شدکه ناچاراً دکتر حشمت تصمیم میگیرد ؛ باتوجه به امان نامه ای که حکومت مرکزی بوی داده ،تسلیم قوای دولتی شود. میرزا کوچک خان تا خبر تسلیم شدن دکترحشمت را شنید، بیاختیار گفت: "انا لله و انا الیه راجعون"، و او را از دست رفته به حساب آورد.
دولتیها به بهانه اینکه رئیس کل قزاق دولت ایران (ژنرال استاروسلسکی) در رشت میباشد، به دکتر حشمت و نفراتش گفتند: ما باید شما را روانه رشت کنیم تا دستور آزادی شما را صادر کنند. در بین راه دکترحشمت را از یارانش جدا می کنند و از این لحظه به بعد او اطمینان می یابد که دیگر امیدی برای نجاتش نیست و تمام وعدهها فریبی بیش نبوده است. دادگاه نظامی دکتر حشمت به ریاست جواد متینالملک در باغ محتشم رشت تشکیل شد، دکتر که رأی آخر دادگاه را حتی پیش از شروع آن میدانست، بازجویی پس نداد و مهر سکوت بر لب زد و شربت شهادت را نوشید.
نظر دهید